ઈતિહાસમાં ભારતીય અભિગમ- એક અભ્યાસ

Abstract

ઇતિહાસની અનેક વ્ખાખ્યાઓ કરાઇ છે. જેમાં ભારતિયો વિધ્વાનો એ પણ પોતાનાં મંતવ્યો આપ્યાં છે. પરંતુ, જે દેશનો ઈતિહાસ જાણવાનો હોય તે દેશની સંસ્કૃતિ, મુલ્યો, અભિગમો જે તે દેશવાસીઓની આંખે થી જોવાય તો ઈતિહાસનું સાચું તારણ મળે. અંગ્રેજ ઇતિહાસકારોનાં મત મુજબ “ભારતને તેનો ઈતિહાસ જ નથી.”  તે બાબતને આજે ખોટી ગણાવાઈ ચૂકી છે. માત્ર આધારસાધનો લેખિત મળે તોજ ઐતિહાસીક તથ્ય છે. તેમ કહેવું આજે ભૂલભરેલું છે. પરંતુ, ભારતનો અતિપ્રાચીન ઈતિહાસ અનેક શોધખોળોથી મળ્યો. અલબત વચ્ચે વચ્ચે ખુટતી કડીઓ રહેલી છે. પરંતુ, અતિ પ્રાચીનમાં પ્રાચીન જો કોઈની સંસ્કૃતિ હોય તો માત્ર ભારત અને ચીન ને જ પોતાનો પ્રાચીન વારસો છે. તેથી પ્રાચીન સંસ્કૃતિનાં આ બે જ મુખ્ય કેન્દ્રો સાબિત થયાં છે. ત્યારે કહી શકાય કે આપણાં પ્રાચીનગ્રંથો, પુરાણો, મહાકાવ્યો, વેદો એ શું છે? જેમાંથી આપણો વ્યવસ્થિત ઈતિહાસ હોવાનાં પ્રમાણો મળે છે.